De verborgen invloed van kaak- en tongpositie op uw lichaamshouding

Heb je last van terugkerende hoofdpijn, nekpijn of zelfs duizeligheid? Het zou zomaar kunnen dat je tongpositie en kaakspanning hier een rol in spelen. Hoewel deze klachten vaak worden toegeschreven aan stress of een verkeerde houding, wordt de invloed van de kaakspieren en de positie van de tong vaak over het hoofd gezien. Maar wist je dat gespannen kaak- en gezichtsspieren direct kunnen bijdragen aan deze vervelende symptomen?

Hoe hangen tongpositie, kaakspanning en pijn samen?

De spieren in je kaak en gezicht maken deel uit van een groter netwerk dat nauw samenwerkt met de spieren in je nek en hoofd. Ze beïnvloeden niet alleen hoe je praat, kauwt en slikt, maar ook je houding en balans.

De invloed van een verkeerde tongpositie

Een ideale tongpositie is wanneer de tong ontspannen tegen het gehemelte ligt, met de punt net achter je voortanden. Bij veel mensen rust de tong echter laag of tegen de ondertanden aan. Dit kan een disbalans in de spieren veroorzaken, met als gevolg dat andere spieren in je gezicht en nek overmatig actief worden om dit te compenseren. Dit kan leiden tot:

• Spanning en vermoeidheid in de kaakspieren.
• Onnatuurlijke belasting van nekspieren.
• Druk op specifieke delen van het hoofd, wat hoofdpijn kan veroorzaken.

Kaakspanning en de gevolgen

Aanhoudende kaakspanning is vaak het directe gevolg van stress, tandenknarsen (bruxisme) of langdurige verkeerde gewoontes, zoals stevig kauwen op harde voedingsmiddelen. Wanneer je kaakspieren langdurig gespannen zijn, kan dit leiden tot:

• Spierspanning in het gezicht.
• Stramheid en pijn in de nek.
• Migraine-achtige hoofdpijn of spanningshoofdpijn.
• Oorpijn of een drukkend gevoel rond de slapen.

Bovendien kan chronische kaakspanning de temporomandibulaire gewrichten (kaakgewrichten) belasten, wat weer kan resulteren in restricties in beweging en pijn.

Hoe herken je de signalen?

Het kan lastig zijn om te bepalen of jouw nek- of hoofdpijnklachten verband houden met tongpositie of kaakspanning. Hier zijn een aantal signalen die hierop kunnen wijzen:

• Regelmatig wakker worden met een gespannen of vermoeide kaak.
• Een stekende pijn of druk rond de slapen of aan de zijkanten van het hoofd.
• Het gevoel dat je nekspieren constant gespannen zijn.
• Moeite om je mond volledig te openen zonder enige pijn of stijfheid te voelen.
• Oorpijn of een licht “geblokkeerd” gevoel in de oren.

Herken je een of meerdere van deze symptomen? Dan is het mogelijk dat de klachten verband houden met je kaakspanning en tongpositie.

Hoe kan fysiotherapie helpen?

Het goede nieuws is dat fysiotherapie gericht op kaak- en nekspieren effectieve verlichting kan bieden. Hier zijn een aantal manieren waarop een fysiotherapeut je kan helpen:

1. Analyse van je houding

Een fysiotherapeut analyseert eerst jouw houding en spiergebruik. Vaak is een verkeerde lichaamshouding, zoals een voorovergebogen hoofd, een onderliggende oorzaak van de spanning in de kaak- en nekspieren. Door je houding te verbeteren, kan de spanning in deze spieren ook afnemen.

2. Advies over tongpositie en mondgewoonten

Een fysiotherapeut kan adviseren over de juiste tongpositie en technieken aanleren om de spieren rondom de kaak en mond te ontspannen. Dit kan bijvoorbeeld inhouden dat je bewust wordt gemaakt van hoe je je tong laat rusten wanneer je ontspannen bent of tijdens het slikken.

3. Oefeningen voor ontspanning en mobiliteit

Oefeningen zijn vaak een belangrijk deel van de behandeling. Hierbij kun je denken aan:

• Rek- en ontspanningsoefeningen voor de kaakspieren.
• Mobilisatieoefeningen voor de kaakgewrichten.
• Ademhalingstechnieken om spanning in het lichaam te verminderen.

4. Behandeling van triggerpoints

Triggerpoints, kleine knopen in gespannen spieren, kunnen pijn uitstralen naar andere delen van je lichaam, zoals het hoofd of de nek. Een fysiotherapeut kan deze triggerpoints behandelen door middel van technieken zoals dry needling of diepe spiermassage.

5. Stressmanagement en gewoontes aanpassen

Aangezien stress vaak een grote rol speelt bij kaakspanning, kan de fysiotherapeut je helpen met technieken om stress beter te managen. Denk aan ademhalingsoefeningen of mindfulness als ondersteunend onderdeel van de behandeling.

Tips om spanning zelf te verminderen

Naast fysiotherapie kun je zelf ook een aantal dingen doen om de spanning in de kaak- en nekspieren te verminderen:

• Vermijd harde of taaie voedingsmiddelen die je kaak overmatig belasten.
• Probeer om niet op je nagels, pennen of andere objecten te kauwen.
• Wees je bewust van tandenknarsen (vooral ’s nachts) en overweeg een bitje als dit vaak voorkomt.
• Doe dagelijks eenvoudige ontspanningsoefeningen, zoals het open- en sluiten van je mond op een gecontroleerde en zachte manier.
• Zorg voor een goede werkplekhouding, met je hoofd in een neutrale positie en je rug goed ondersteund.

Neem je klachten serieus

Nek- en hoofdpijnklachten kunnen je dagelijks leven behoorlijk beïnvloeden, maar hoeven zeker niet blijvend te zijn. Het corrigeren van je tongpositie, het verminderen van kaakspanning en een gerichte fysiotherapeutische aanpak kunnen zeer effectief zijn in het verlichten van deze problemen.

Als je last hebt van deze symptomen, aarzel dan niet om een contact op te maken met onze fysiotherapie in Voorburg. Onze fysiotherapeut kan samen met jou werken aan een behandeling die specifiek is afgestemd op jouw situatie.